با انتخاب علی باقری کنی مذاکرات برجامی به کدام سمت می رود؟

خبرگزاری آریا-پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران گمانه های زیادی درباره اینکه آیا آقای دکتر عباس عراقچی به عنوان مذاکره کننده ارشد ایران بر راس هیات ایرانی در وین باقی خواهد ماند یا نه مطرح بود.
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از اسپوتنیک،به هر صورت وقتی که بحث درباره شخصی مانند آقای عراقچی می شود با توجه به اینکه نام او با برجام گره خورده ممکن است در مجامع بین المللی تاثیر گذار باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آقای عراقچی قبل از اینکه آقای روحانی رئیس جمهوری ایران شود و آقای ظریف وزیر خارجه در دولت قبل مذاکرات پشت پرده میان ایران و آمریکا حضور داشت و در آن زمان همراه آقای حسین امیر عبد اللهیان هر دو معاونان وزیر خارجه وقت یعنی آقای صالحی بودند و بعد هم چند سالی هر دو معاونان آقای ظریف بودند.
توجه داشته باشید آقای عراقچی از سال 1396 یعنی چهارده سال پیش معاون سیاسی وزیر خارجه بوده، امری که خود نشان می دهد تغییرات دولت تاثیری بر تغییرات سیاسی وزارت امور خارجه ندارد، چرا که خوب عباس عراقچی در هر دو دولت سابق در راس سیستم سیاسی وزارت خارجه بوده.
وقتی که بر می گردیم به دیدگاه های شخصی افراد باید گفت بله آقای عراقچی برجام را یکی از دست آوردهای تلاشهای چندین ساله خود می داند و به همین دلیل بسیار علاقه مند است برجام احیا و اجرا گردد در حالی که آقای علی باقری کنی از همان روز اول امضای برجام جزو تیمی بود که مخالف برجام بود و باور داشت که آمریکایی ها به تعهدات خود در برجام عمل نخواهند کرد و بخش های بازدارنده برجام در قبال آمریکا بسیار کم است.
البته بعدها هم مشاهده کردیم که همان هم شد.
یعنی آمریکا از برجام نه فقط خارج شد بلکه لای چرخ اجرای آن چوب گذاشت و در مقابل ماشین برجام سنگ اندازی که هیچ ابر سنگ ها گذاشت و هیچ بندی در برجام وجود نداشت که جریمه چنین اقدامی وجود نداشت و بقیه کشورها هم به عملا به خواست آمریکا تمکین کردند و ایران بود که مجبور شد، علیرغم اجرای همه تعهدات خود در برجام، متحمل تحریم های کذایی گردد.
به هر صورت همانگونه که در مقاله ای قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران به آن اشاره کردم به نفع آمریکا و غرب بود که همان زمان با دولت آقای روحانی در وین به توافقی می رسیدند اما آنها باور داشتند که ممکن است شانس گرفتن امتیازات بیشتر را از آقای عراقچی و دولت آقای روحانی داشته باشند و تا آخرین روز دنبال بازی در آوردن بودند.
در حالی که در ساختار حاکمیتی ایران زمان آقای روحانی عموما انتقادات زیادی نسبت به برجام وجود داشت ولی دولت آقای روحانی به دلیل اینکه تلاش داشت برجام را احیا کند خیلی از این دیدگاه های مخالف را نادیده می گرفت و حتی قوانین مجلس را نیز دور می زد.
حال در دولت جدید تیمی سر کار آمده اند که هیچ باوری نه به برجام و نه به اینکه ممکن است آمریکا به تعهدات خود عمل کند و یا تحریم ها را بردارد، ندارند.
اما با توجه به اینکه ایران برجام را امضا کرده و خود را ملزم به انجام تعهدات خود می داند، فقط در صورتی که مطمئن شوند طرف مقابل به تعهدات خود عمل خواهد کرد برجام را اجرا خواهند نمود.
با توجه به اینکه آقای عراقچی به نوعی یک احساس و یا علاقه شخصی به برجام داشت و آن را مانند بچه خود دوست داشت به نظر می آید تصمیم بر آن گرفته شد تا فردی مسئولیت ادامه روند گفتگو ها و مذاکرات را در دست بگیرد که آن علقه شخصی را به برجام نداشته باشد.
البته آقای عراقچی به عنوان مشاور وزیر امور خارجه ابقا شده اند و بر اساس ساختار اداری وی هنوز پستی هم سطح معاون دارد و پیش بینی می شود در صورتی که گفتگو های جدیدی قرار باشد برگزار گردد آقای عراقچی هم به عنوان عضو تیم مذاکره کننده ایرانی باشد تا بتوان از تجربیات ارزشمند وی استفاده کرد.
همچنین با توجه به اینکه مسئولیت های وی را می توان به عنوان مشاور روی یک موضوع متمرکز کرد در حالی که مسئولیت های معاونت سیاسی وزارت خارجه پراکنده تر است، احتمال این می رود وی روی مساله مذاکرات و گفتگو ها تمرکز بیشتری داشته باشد.
از سوی دیگر و با توجه به رابطه شخصی و صمیمی آقای باقری کنی با آقای رئیسی می توان پیش بینی کرد که موقعیت تیم مذاکره کننده ایران نه فقط تضعیف نشده باشد بلکه حتی تقویت هم شده باشد.
البته بدیهی است طرف های مقابل از چنین شرایطی ناراحت باشند چون آنها ترجیح می دادند تیم مذاکره کننده ایران ضعیف باشد

سکاندار جدید برجام
اغلب رسانه های خارجی که خبر این نقل وانتقال تازه در وزارت خارجه را منتشر کردند، در همان ابتدای گزارش، باقری کنی را به عنوان فردی منتقد توافق هسته ای 2015 یا برجام معرفی کردند. این مسئله از زاویه ای اهمیت دارد که عراقچی در دوران مذاکرات شروع برجام کنار دست محمدجواد ظریف، وزیر سابق خارجه و مذاکره کننده ارشد وقت، نقشی کلیدی در گفت وگوها داشت و در دوران مذاکرات احیای برجام که از ابتدای سال جاری شروع شد عملا خود مذاکره کننده ارشد ایران بود. اما در واقع پیش از هر گمانه زنی درباره تاثیر جایگاه جدید باقری کنی به جای عراقچی باید درباره یک نکته مکث کرد و آن اینکه هیچ قطعیتی وجود ندارد که وزارت خارجه امیرعبداللهیان یا در واقع دولت رئیسی تصمیم داشته باشد تیم مذاکره کننده خود را با همان الگویی شکل دهد که در وزارت خارجه ظریف و دولت حسن روحانی شکل گرفته بود. در واقع، پیش از دولت روحانی، در دو دولت، این نه وزارت خارجه که دبیر شورای عالی امنیت ملی بود که مذاکره کننده اصلی ایران در گفت وگوهای مربوط به برنامه هسته ای بود. از زمان پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات نیز این مسئله مطرح بوده است و مشخص نیست آیا رئیسی پرونده برجام را در وزارت خارجه نگاه خواهد داشت یا همانند پیشینیان روحانی، آن را به شورای عالی امنیت ملی خواهد برد. اگر این انتقال صورت بگیرد، ضدیت یا موافقت احتمالی باقری کنی و امیرعبداللهیان کمتر از آنچه اکنون برخی مطرح می کنند در روند گفت وگوها تاثیر خواهد داشت؛ هر چند بعید است این انتقال با سپردن پرونده به دست کسی همراه باشد که نسبت به برجام، از امیرعبداللهیان و باقری کنی نگاه مثبت تری داشته باشد.

از گزینه وزارت به معاونت
باقری کنی البته اولین بار نیست که در روزهای پس از پیروزی رئیسی به وزارت خارجه نزدیک می شود. در واقع سابقه مطرح بودن نام او به عنوان یکی از احتمالات وزارت خارجه رئیسی به مدت ها پیش از پیروزی او در انتخابات 1400 برمی گردد: در سال 96 زمانی که رئیسی در رقابت با رئیس جمهور وقت، روحانی قرار داشت، نام باقری کنی، البته در کنار امیرعبداللهیان، به عنوان گزینه های احتمالی وزارت خارجه رئیسی در صورت پیروزی مطرح بود و وقتی رئیسی بالاخره در 1400 و در پایان دوره روحانی دولت را از او گرفت نیز این نام دوباره مطرح شد. او برای مدتی نه چندان کوتاه مسئولیت تیم انتقالی رئیسی در وزارت خارجه را در روزهای بین انتخابات و تشکیل دولت بر عهده داشت و در دفتری در وزارت خارجه مستقر شده بود. حضور او در دیدار وزیر خارجه وقت، ظریف با مقامی خارجی باعث شد بسیاری به این قطعیت برسند که او قرار است به عنوان گزینه رئیسی برای وزارت خارجه معرفی شود. اتفاقات اما در هفته های منتهی به تغییر دولت، طور دیگری رقم خورد و حسین امیرعبداللهیان بود که به عنوان وزیر به مجلس اصولگرا معرفی شد و البته رای اعتماد را هم به سادگی گرفت.
باقری کنی اما اولین بار نیست که به جای نامی پرطمطراق می نشیند. او پیش تر نیز در زمان ریاست رئیس جمهور فعلی در قوه قضائیه، معاونت امور بین الملل قوه قضائیه را از محمدجواد اردشیر لاریجانی تحویل گرفت. در هر دو نمونه، او به عنوان جانشین کسی منصوب شده که تا پیش از تحویل سمت، نامی آشنا برای اهالی سیاست بوده و به سبب جایگاهش حضوری فعال در صحنه رسانه ها داشته است. اما نگاهی به سابقه باقری کنی، چشم انداز متفاوتی را از نحوه عملکرد او مطرح می کند.
باقری کنی سال هاست که در صحنه سیاست داخلی و خارجی ایران، جایگاه های قابل توجهی داشته است، اما برخلاف دیگر بازیگران این صحنه ها، فرد بسیار کم حرفی در عرصه رسانه ها بوده است. در سال های گذشته، به خصوص کسانی که نامشان به عنوان گزینه های مطلوب اصولگرایان برای سمت های دیپلماتیک مطرح بوده است، او کمتر از همه حاضر شده تن به صحنه رسانه دهد و مواضع و نظرات خود را تصریح و تشریح کند. او حتی زمانی که عضو تیم مذاکره کننده هسته ای در دوران سعید جلیلی هم بود و با اینکه جایگاه سخنگوی تیم مذاکره کننده را داشت، چندان حضور فعال و پرسروصدایی در صحنه عمومی نداشت. در دورانی که همه، حتی شیوخ سنتی صاحب منصب نیز در حال ورود به شبکه های اجتماعی و ایجاد حساب های کاربری و صفحات رسمی در آنها هستند، باقری کنی ازجمله معدود چهره هایی است که همچنان وارد این صحنه ها هم نشده است. در واقع، بسیاری از قضاوت هایی که اکنون نیز درباره او می شود، نه حاصل ارزیابی مستقیم مواضع خود او که نتیجه بررسی سوابق همراه و هم نشین قدیمی اوست که از نگاه برخی، در کسب این سمت توسط باقری کنی نیز تاثیرگذار بوده است.

عراقچی می‌ماند یا می‌رود؟
جایگزینی عراقچی به عنوان معاون وزیر خارجه لزوماً به این معنا نیست که او تیم مذاکره‌کننده‌ی هسته‌ای را نیز ترک خواهد کرد؛ آن هم در شرایطی که آمریکا و اروپا برای از سرگیری سریع مذاکرات هسته‌ای تلاش می‌کنند. با این حال، یکی از منابع بلندپایه‌ی ایرانی که خواست نامش فاش نشود، این سناریو را رد کرد و گفت که حفظ شخصی مرتبط با روحانی و ظریف در تیم مذاکره برای آن‌ها هزینه‌ی زیادی دارد، حتی اگر عراقچی یک دیپلمات حرفه‌ای با آگاهی تخصصی از برجام باشد.
صرف نظر از این که آیا باقری کنی به عنوان معاون وزیر امور خارجه منصوب می‌شود و فارغ از میزان مشارکت احتمالی وی در پرونده‌ی هسته‌ای، احتمال از سرگیری مذاکرات در مورد برجام در هفته‌های آتی بسیار زیاد است. در حقیقت، با توجه به توافق اخیر تهران و آژانس که از وقوع بحران میان طرفین در جلسه‌ی 22 تا 26 شهریور شورای حکام جلوگیری کرده است، این احتمال تقویت می‌شود.

چشم‌انداز تیم مذاکره‌کننده
در مورد ترکیب آینده‌ی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، یکی از منابع نزدیک به شورای عالی امنیت ملی که با توجه به حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، به امواج.میدیا گفت که عراقچی به احتمال زیاد به عنوان مذاکره‌کننده‌ی ارشد هسته‌ای کشور باقی خواهد ماند.
در طول ماه‌های گذشته، ایران و آمریکا طی شش دور مشغول مذاکرات غیر مستقیم بر سر احیای برنامه‌ی جامع اقدام مشترک 1394 (برجام) در وین بوده‌اند. توافق‌نامه‌ی دوره‌ی باراک اوباما، که به امضای ایران و قدرت‌های جهانی رسیده است، در ازای لغو تحریم‌ها برنامه‌های هسته‌ای ایران را محدود می‌کند. در سال 1397 دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، به صورت یک‌جانبه از برجام خارج شد و مجدداً همه‌ی تحریم‌ها را اعمال کرد.
این منبع ارشد شورای عالی امنیت ملی در شرح مواردی که احتمالاً پیش روی تیم مذاکره‌کننده قرار دارند، توضیح داد در حالی که به احتمال زیاد عراقچی به عنوان یک مقام وزارت خارجه همچنان سرپرستی مذاکرات را عهده‌دار خواهد بود، اما این امر زیر نظر شورای عالی امنیت ملی خواهد پذیرفت. اگر این‌گونه شود، این یک تغییر عمده‌ی دیگر در شیوه‌ی مدیریت سیاست خارجی مد نظر ایران در دوره‌ی ریاست‌جمهوری رئیسی خواهد بود.
در سال 1392، در پی انتخاب شدن حسن روحانی میانه‌رو به عنوان رئیس‌جمهور، سرپرستی مذاکرات دیپلماتیک برای حل مسئله‌ی هسته‌ای به جای دبیرخانه‌ی شورای عالی امنیت ملی به وزارت امور خارجه محول شدچ. قبل از انتصاب ثمربخش ظریف به عنوان مذاکره‌کننده‌ی هسته‌ای در مقام وزیر خارجه در سال 1392، جلیلی در شش سال پیش از آن، به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی، سرپرست مذاکرات ناموفق با غرب بود

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: برجام رئیسی عراقچی باقری کنی شورای عالی امنیت ملی تیم مذاکره کننده عراقچی به عنوان وزارت خارجه آقای روحانی آقای عراقچی تعهدات خود رئیس جمهور امور خارجه وزیر خارجه باقری کنی ی هسته ای تحریم ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۴۴۶۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برگزاری ششمین نشست کمیسیون مشترک کنسولی ایران و تاجیکستان

به گزارش خبرگزاری مهر، ششمین نشست کمیسیون مشترک کنسولی جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان به ریاست «علیرضا بیکدلی» معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه کشورمان و «فرخ شریف زاد» معاون اقتصادی و کنسولی وزارت امور خارجه تاجیکستان در تهران برگزار شد.

هیأت‌های دو طرف درباره موضوعات کنسولی از جمله روادید، تسهیل ترد اتباع، تمهید همکاری‌های علمی، آموزشی، حقوقی، قضائی، پلیسی، حمایت از رانندگان و حل و فصل مشکلات اتباع گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.

کد خبر 6098446 نفیسه عبدالهی